Tiếp viên hàng không luôn được nhận định là một trong những nghề có mức thu nhập “đáng mơ ước”. Thực tế, chưa có hãng bay nào tại Việt Nam công bố chính thức mức lương chi tiết của lực lượng tiếp viên, song, thông qua những đợt tuyển dụng, có thể thấy đây là nghề có chế độ lương thưởng, đãi ngộ ở mức cao so với thu nhập trung bình của người lao động Việt Nam. Một số hãng hàng không lớn trên thế giới đưa ra khá nhiều tiêu chuẩn khắt khe với đội ngũ tiếp viên phi hành đoàn. Theo đó, yếu tố ngoại hình như cao và xinh là cần thiết, nhưng chưa đủ.

Tại Việt Nam, Vietnam Airlines là hãng hàng không đang có mức chi trả lương cho tiếp viên cao nhất. Sau nhiều đợt điều chỉnh lớn về tiền lương cho nhóm lao động đặc thù từ 2008, thu nhập bình quân của tiếp viên Vietnam Airlines dao động từ 22 – 25,5 triệu đồng/tháng.

Năm 2019, thời kỳ bùng nổ hàng không và du lịch trước khi dịch Covid-19 bùng phát, lương tiếp viên hàng không Vietnam Airlines trung bình 28,8 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, theo thông tin từ lãnh đạo VNA, do những tác động của dịch bệnh khiến hoạt động kinh doanh của công ty lao dốc nên năm 2020, thu nhập của cán bộ công nhân viên của hãng chỉ còn 60% so với năm 2019. Thu nhập bình quân của tiếp viên và lao động mặt đất theo báo cáo tài chính năm 2020 cũng giảm lần lượt còn 13,8 triệu đồng/tháng và 14 triệu đồng/tháng.

Mức lương của các hãng hàng không khác cũng tương đương. Đơn cử, lương tiếp viên của Vietjet Air giao động trong khoảng từ 19 – 25 triệu đồng/tháng; Bamboo Airways trả cho tiếp viên từ 16 – 26 triệu đồng/tháng; Jetstar Pacific trước khi tái cơ cấu trở thành một thành viên của Vietnam Airlines Group và đổi tên thành Pacific Airlines thì thông tin mức lương cho tiếp viên từ 18 – 20 triệu đồng/tháng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh đại dịch và cuộc cạnh tranh giành nhân lực ngày càng “nóng”, mức lương của phi công hay tiếp viên tại các hãng bay hiện nay có khá nhiều biến động.

Đơn cử đầu năm 2022, để phục vụ kế hoạch mở lại tất cả các chặng bay, hàng loạt các hãng hàng không Việt Nam như Bamboo Airways, Vietjet Air, Vietravel Airlines đồng loạt thông báo tuyển dụng phi công và tiếp viên. Thời điểm đó, Bamboo Airways thông báo tuyển dụng tiếp viên 5 sao với thu nhập lên đến đến 1.500 USD (tương đương khoảng 34 triệu đồng) và với vị trí tiếp viên trưởng là 3.000 USD (gần 70 triệu đồng).

Các tiếp viên luôn phải niềm nở, chăm sóc hành khách tận tình, chu đáo trên mỗi chuyến bay

Làm gì có “việc nhẹ lương cao”!Nhìn vào con số thì so với mặt bằng chung, lương của tiếp viên hàng không cao hơn. Thế nhưng để đạt được mức thu nhập tối đa như trên, họ phải trải qua quy trình đào tạo khắc nghiệt và quá trình làm việc vất vả, giờ giấc thất thường.

Vì đây là công việc mang tính dịch vụ cao nên quá trình đào tạo rất nghiêm khắc. Trong quá trình đào tạo, các học viên phải cẩn trọng trong từng lời nói, thái độ niềm nở khi gặp khách, nói chuyện nhẹ nhàng, học cách xử lý các tình huống phát sinh kỹ năng chữa cháy, kỹ năng thoát hiểm…

Chiều cao

Mỗi hãng hàng không đều đưa ra những tiêu chuẩn về chiều cao và cân nặng nhất định với đội ngũ phi hành đoàn. Ví dụ, hãng Qatar Airways quy định, các tiếp viên khi kiễng chân phải có tầm với tối thiểu 2,13m để xử lý hành lý trong khoang chứa. Trong khi đó, hãng bay Emirates lại yêu cầu thấp hơn.

Hãng Ryanair đưa ra tiêu chuẩn với phi hành đoàn có chiều cao hợp lý với cân nặng, từ 1,58m tới 1,8m.

Cân nặng

Đội ngũ nhân viên làm việc cho hãng hàng không Malaysia Airlines cần có chỉ số BMI (Chỉ số khối cơ thể) đạt ngưỡng 22-25 với nữ giới, và 25-28 với nam giới.

Bất cứ tiếp viên nào có chỉ số nằm ngoài tiêu chuẩn này sẽ phải nghỉ phép trong vòng 2 tuần để giảm cân. Đều đặn 2 tháng một lần, đội ngũ phi hành đoàn đều phải kiểm tra số đo.

Thị lực

Hãng hàng không giá rẻ AirAsia yêu cầu các ứng viên phi hành đoàn phải đạt thị lực xuất sắc. Tuy nhiên, các ứng viên thi tuyển vẫn có thể đeo kính áp tròng nếu cần thiết, nhưng họ bắt buộc không đeo kính có gọng.

Đào tạo tăng cường

Hãng hàng không TAM của Brazil yêu cầu tất cả các tiếp viên đều phải trải qua khóa đào tạo tăng cường để rèn luyện kỹ năng sinh tồn tại rừng rậm Amazon. Với hãng, điều này rất quan trọng khi hơn 1 nửa diện tích Brazil được bao phủ bởi rừng nhiệt đới.

Họ chuẩn bị sẵn cho tiếp viên mọi khả năng xấu nhất xảy ra khi máy bay hạ cánh khẩn cấp ở nơi dày đặc cây cối. Trên thực tế, chính phủ Brazil yêu cầu tất cả các hãng hàng không trong nước đều yêu cầu tiếp viên trải qua các khóa huấn luyện này.

Tiếp viên của TAM thậm chí còn được đào tạo cả phương pháp dùng các mảnh vỡ máy bay để dựng một nhà vệ sinh tạm thời.

Sức khỏe

Hãng West Jet yêu cầu phi hành đoàn của họ phải nâng được vật nặng chừng 22 kg từ sàn nhà tới thắt lưng và 10 kg phía trên đầu.

Khả năng bơi lội

Những ứng viên nộp đơn vào hãng EasyJet cần đảm bảo có thể đi bộ dưới nước ngập quá vai ít nhất 1 phút. Trong khi đó, hãng Ryanair yêu cầu tiếp viên của mình “đều biết bơi lội”.

Sức khỏe tổng quát

Hãng Alaska Airlines yêu cầu ứng viên nộp đơn không dùng nicotine ít nhất trong 6 tháng trước khi ứng tuyển.

Ngoại hình

Đội ngũ tiếp viên của Virgin Atlantic phải dự khóa học tại cơ sở hàng không của hãng tại Crawley, gần sân bay Gatwick, tìm hiểu về những quy định nghiêm ngặt về diện mạo khi xuất hiện, bao gồm cả cách trang điểm tối thiểu.